Geçtiğimiz haftalarda sizlere çocukluk döneminde fiziksel, duygusal ya da cinsel istismarların yetişkin yaşamına uzanan etkilerinden ve travmanın farklı yaşanmasına yol açan bireysel farklılıklardan söz etmiştim. Hatırlarsanız istismar edilen kişilerin bazıları yetişkin yaşamlarında kurban rolleriyle, ya da kurban edici rollerle (cellât?...
Geçtiğimiz haftalarda hatırlarsanız sizlere, nasıl oluyor da bazılarımızın bizi üzdüğünü, yıprattığını hatta zarar verdiğini bile bile, aynı erkekleri ya da aynı kadınları seçtiğimizi, benzer ilişki ağları içersine girdiğimizi ve bunların ipuçlarını görmekte güçlük çektiğimizi, ya da görsek bile göz ardı ettiğimizi anlatmıştım. Bunu da ...
Hayatta en anlaşılmaz şeylerden biri, fena halde sıkıntı ve acı verdiği halde, bir davranışı tekrar etmekten kendimizi alıkoyamamaktır. Buna sayısız örnek vermek mümkün. Bir tanesi, zaman zaman eşlerde gördüğümüz bir davranış kalıbıdır. İnsanların bir araya gelmeleri ve birlikte yaşama kararı almaları hiç de öyle rastgele olmaz. Bu süreç son ...
Geçtiğimiz haftalarda zihnimizin bize nasıl tuzaklar kurduğunu örnekleriyle açıkladık. Araştırmalar gösteriyor ki, kanıtları ancak kendi inançlarımız ile uyumlu ise kabul ediyoruz, eğer değilse hiç dikkate almıyoruz, eksik ya da hatalı, hatta çarpıtılmış olarak nitelendiriyoruz. Bunu da birkaç biçimde yapıyoruz: 1. Kanıtları Gözardı Ediyoruz: ...
Haftalar boyu sizlerle müeddep, yani edepli, yani terbiyeli ve makul gözüken insanların dahi mantıklarının nasıl şaştığını paylaştım. Artık meseleyi noktaladım derken fark ettim ki en eğlenceli kısmını es geçmişim. Bugün size önceki bölümlerde anlattığım mantıksız düşünce tarzlarından bazılarının doğaüstü/paranormal inançları açıklamak için nasıl ...
Helikopter anne-babalar başlıklı yazımı bundan birkaç ay önce yine aynı adla yazmıştım. Bu terim yavaş yavaş güncel hayatımızda yerini almaya başlasa da gerektiği kadar işlenmediğini farkettiğim için bu konuya tekrar değinme gereği duydum. O yazıdan belli başlı hatırlatmalarla başlayıp, ardından konuyla ilgili başka yazarlarında görüşlerine...
Nedeni Yanlış Anlamak II Geçen hafta sizlere, insanların nedensel çıkarımlarda bulunurken yaptıkları bazı hatalardan bahsetmiştim. Bu hafta, bu mantık hatalarına birkaçını daha ekleyeceğim. Ama önce geçen haftaya kısaca bir göz atalım: İnsan zihninin belirsizliği ortadan kaldırmak, enerjisini daha tasarruflu kullanmak vs. gibi nedenlerle ...
Nedeni Yanlış Anlamak! Birkaç haftadır size zihnimizin oynadığı oyunlardan söz ediyorum. Son olarak, geçen hafta sizlere insanların sebep-sonuç ilişkileri kurarken, beklentileri ya da gözlemleri doğrultusunda yaptıkları hatalardan söz ederek, insan zihninin nedensel ilişkiler kurmaktaki motivasyonuna ve bu doğrultudaki çarpıtmalara bir giriş ...
Geçen hafta sizlere zihnimizin inançlar karşısında kanıtları bile nasıl göz ardı edebildiğini gösteren bazı olay ve çalışmalardan söz etmiştim. Buna en iyi örnek “Pearl Harbor Baskını”ydı. Hatırlayacak olursanız, Amiral Kimmel her türlü kanıta rağmen, kendi düşünceleri ve inançları doğrultusunda hareket etti ve bunun bedelini ödedi: ...
Birkaç haftadır, amiyane tabirle, zihnimizin bize nasıl kazıklar attığını araştırmalardan faydalanarak anlatmaya çalışıyorum. Özellikle inançlarımızın kararlarımızı nasıl etkilediği üzerinde durduk. Aklımızın oynadığı oyunlara ilk örnek; kanıtları ya da verileri nasıl çarpıttığımızla ilgiliydi. Bu hafta kanıtları ya da verileri nasıl gözardı...