Psikolojik Travma ve EMDR

EMDR nedir?

EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) ilaç ve hipnoz kullanılmadan yapılan bir psikoterapi uygulamasıdır. Terapist, danışanın gözlerini sağa ve sola hareket ettirerek (ki bu genelde terapistin parmağını danışanın gözleriyle takip etmek şeklinde olur), bu hareket danışanın beyninin her iki yarımküresini hafifçe uyarır ve bu şekilde danışanın kendisini rahatsız eden bellek ve duygulara yoğunlaşmasını sağlar. Buna alternatif olarak, dikkatin bir yönden diğer bir yöne aktarılmasını sağlayan çeşitli aletler de bulunmaktadır. Bu hızlı göz hareketlerine (genellikle uykunun REM evresinde ortaya çıkar) veya dikkatin farklı yönlerden gelen uyarılara odaklanması, danışanın iyileşme sürecini hızlandırdığı düşünülmektedir.

EMDR ne amaçla kullanılır?

EMDR; endişe, suçluluk duygusu, öfke, travma sonrası reaksiyonları, bazı depresyon çeşitleri, fobi ve yas gibi rahatsızlık veren semptomların azaltılmasında kullanılır. Bunun yanı sıra; performans geliştirme (ör: spor ve buna benzer diğer başarı gerektiren konularda), kendilik değeri ve özgüven gibi yapılandırılması gereken duygusal kaynakların kazanımında her geçen gün daha fazla kullanılmaktadır. EMDR özellikle Travma Sonrası Stres Bozukluğu’nun iyileştirilme sürecindeki başarısıyla bilinmektedir ve bu konuda bir çok araştırma yapılmıştır.

EMDR Terapisi sürecinde neler oluyor?

EMDR herkes için farklıdır çünkü iyileştirme süreci kişinin içsel durumuna göre yönlendirilmektedir. Geçmişte yaşanan bazı olaylar ve anılar, hepsi olmamakla birlikte ortaya çıkabilir ve tek bir EMDR seansıyla iyileştirilebilir. Çoğu zaman acı veren bir anı beraberinde hoş olmayan duygular veya bedensel duyular getirir. Bu çok normaldir ve EMDR durdurulmadığı sürece genelde birkaç dakikada geçmektedir, fakat danışan istediği zaman ara verilir. Terapilerde genellikle, acı ve rahatsızlık veren duygular ve anılar zayıflamakta ve güçlerini kaybetmektedirler (Genel olarak birden fazla terapi seansı gerekebilir).

Neden acı veren bir anı yeniden yaşanmalıdır?

Acı veren anılar, onlardan kaçınıldığı sürece rahatsızlık verme güçlerini korurlar. Bazı anı, geri dönüş ve kabuslar, en az o olayın yaşandığı an kadar üzücü ve bunaltıcı olabilir, fakat bunları yeniden yaşamanın bir yararı dokunmaz. Terapide ise, EMDR’da olduğu gibi, bu acı veren anıyla oldukça güvenli bir ortamda yüz yüze gelinir ve böylece de kendinizi bunalmış hissetmezsiniz. Bu şekilde o anının üzerine gidebilir ve üstesinden gelmek için harekete geçebilme cesareti bulursunuz.

Kontrol altında olacak mıyım?

Durma veya devam etme kararı her zaman danışana aittir, fakat EMDR sırasında hangi düşüncelerin, duyguların veya anıların ortaya çıkabileceğini tahmin etmek zordur. Bu, kişilerin doğal iyileşme sürecine bağlıdır. Danışan aynı zamanda, terapiste yaşadığı deneyimin ne kadarını söyleyeceğine de kendisi karar verebilir. Terapist danışanın terapi süreciden alabileceğinin en fazlasını almasında rehberlik yapar ve onu daha zorlu bölümlere devam edebilmesi için teşvik eder.

Alınması gereken önlemler var mıdır?

Evet. Terapistin EMDR ve diğer terapi yöntemleri konusunda yeterli eğitime sahip olması çok önemlidir. Aksi takdirde, yarım kaldığında ya da yanlış uygulandığında, terapinin yararsız olması hatta daha kötüsü zarar vermesi gibi bir risk ortaya çıkar. Terapistiniz aynı zamanda olası zorlukları veya EMDR’nin kullanılamayacağı durumları gözden geçirmeli, gerektiğinde sizin için daha uygun olacak başka bir terapi uygulamayı önermelidir.

Daha sonra ne oluyor?

Bazı kişiler olayları, seanstan sonra günler, hatta haftalar sonra bile yaşamaya devam ediyor olabilir. Yeni hisler, oldukça canlı rüyalar, güçlü duygular, ya da hatırlamalar gündeme gelebilir. Bu, kişinin kafasını karıştırabilir fakat bu sadece iyileşme sürecinin devamıdır ve tek yapılması gereken bir sonraki seansta bunların terapiste bildirilmesidir. (Eğer bu durum sizi çok fazla rahatsız ediyorsa terapistinizle hiç beklemeden temas kurun) Rahatsızlık veren semptomlar ortadan kaldırıldığında, danışan terapistle yeni beceriler ve başa çıkma yolları geliştirmek amacıyla çalışmaya devam edebilir.