YANSITICI DÜŞÜNME VE ÖĞRENME NEDİR?

Yansıtıcı düşünme ve öğrenme, öğrenme süreci boyunca bilgilerinizi, yeteneklerinizi ve performansınızı aktif olarak izleyebilmenizi ve değerlendirebilmenizi sağlar.

Okul, iş hayatınızda özellikle işinize yarayacak olan yansıtıcı öğrenme ile kendi öğrenme sürecinizi başka hiçbir araca ihtiyaç duymadan analiz edebilirsiniz. Yansıtıcı öğrenme, günlük hayatımızda aslında birçoğumuzun kullandığı bir öğrenme şeklidir. Öğrenme süreci ve bu süreçle ilgili sonuçları iyileştirmek için gerekli bilgileri, yetenekleri ve performansı aktif olarak izlemeyi ve değerlendirmeyi içerir. Örneğin herhangi bir konu ile ilgili test çözerken, konuyla ilgili hangi bilgileri ne kadar iyi anladığınızı ve hangi bilgileri daha iyi öğrenmeye ihtiyacınız olduğunu analiz ederken yansıtıcı öğrenme tekniklerini kullanmış olursunuz.

YANSITICI ÖĞRENME ÖRNEKLERİ

Herhangi bir hobiye başlayan kişi, bu hobiyi yapmak için gereken bilgileri ne kadar iyi öğrendiğini, hangi alanlarda kendisini geliştirmesi gerektiğini ve en çok hangi öğrenme tekniklerinden keyif aldığını sorgulayan ve analiz eden kişi, yansıtıcı öğrenme sürecindedir.
Yeni bir iş yerinde işe başlayan kişi, sorumlu olduğu işlerin tanımlarını, bu işlerin detaylı içeriklerini öğrenirken kendini hangi alanlarda geliştirmesi gerektiğini, bu işi yaparken ona avantaj kazandıracak güçlü yönlerini, yapılan işlerin sektördeki yerini ve önemini anlıyor ve analiz ediyorsa, yansıtıcı öğrenme tekniklerini uyguluyor demektir.
Yarışmaya hazırlanan bir sporcu da yine aynı şekilde hangi öğrenme stratejilerinin kendisi için etkili olduğunu, neden bu stratejilerin onda daha çok işe yaradığı hakkında düşünüyor ve bu stratejileri kullanma biçimlerini iyileştirmek ya da daha iyi stratejiler geliştirmek için çabalıyorsa yine yansıtıcı öğrenme sürecindedir.

YANSITICI ÖĞRENMENİN FAYDALARI

Yansıtıcı öğrenmenin pek çok potansiyel faydası vardır:

Durumunuzu değerlendirmenize yardımcı olur. Güçlü, gelişime açık yönlerinizi, kendinizi geliştirmeniz gereken alanları belirleyebilirsiniz.
Öğrenme sürecini nasıl iyileştireceğinizi anlamanızı sağlar.Hangi öğrenme stili ya da stilleri ile daha iyi öğrenebildiğinizi, hangilerinin ise sizde işe yaramadığını keşfedebilirsiniz.
Kendinizi daha iyi anlamanıza destek olur. Öğrenme sürecinde yaptığınız analizler sayesinde hangi alanlara yatkınlığınız ve ilginiz olduğunu daha kolay anlayabilirsiniz.
Bilişsel becerilerinizi geliştirmenize katkı sağlar. Öğrenme sürecinizle ilgili eleştirel düşünmeniz için sizi teşvik eden yansıtıcı öğrenme, bilişsel becerilerinizi nasıl geliştirebileceğinizle ilgili size fikir verir.
Özerlik ve kontrol sahibi olma hissini güçlendirir. Öğrenme ile ilgili tüm aşamalarda aktif olarak sorumlu olduğunuzu hissetmeniz, kendinizle ve bilişsel süreçlerinizle ilgili alanlarda hâkimiyet kurmanızı sağlar.
Öğrenme motivasyonunuz artar. Öğrenme sürecinde daha fazla kontrol sahibi hissettiğinizde ve daha bilinçli şekilde hareket ettiğinizi gördüğünüzde, öğrenmeye karşı motivasyonunuz artar.
İş ya da okul hayatınızdaki başarınız artar. Öğrenme stillerinizi keşfettiğinizde, güçlü ve gelişime açık yönlerinizi analiz edebildiğinizde, tüm bu sürece karşı sorumlu hissettiğinizde ve motivasyonunuz arttığında, dolayısıyla performansınız yükselir ve başarınız da artar.

Tüm bunların yanı sıra yapılmış pek çok araştırma da, yansıtıcı öğrenmenin, öğrenme sürecini iyileştirdiğini kanıtlar niteliktedir. Bu çalışmalardan birinde, öğrencileri ne öğrendikleri ve nasıl öğrendikleri hakkında bilinçlendirmenin, öğrenme sürecindeki başarıya olumlu bir etkisi olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, yansıtıcı öğrenmenin, öğrencilerin başarısını artırdığı ve eleştirel düşünme ile düşüncelerini organize etme becerilerini kuvvetlendirdiği görülmüştür. Benzer şekilde, başka bir araştırmada, yansıtıcı öğrenmenin, öğrencilerin ders materyallerini daha iyi işlemelerine ve bu materyalleri daha önce karşılaştıkları materyallerle daha kolay ilişkilendirmelerine yardımcı olduğu görülmüştür. Tıpkı öğrenciler gibi öğretmenler de yansıtıcı öğrenmeden faydalanabilirler. Kendi öğrenme ve öğretme teknikleri hakkında kapsamlı bir analiz yapma ve gelişime açık yönlerini fark etme fırsatı elde edebilirler. Ayrıca öğrencilerin öğrenme süreçleri ve yatkın oldukları öğrenme stilleri hakkında daha detaylı bilgi sahibi olabilir ve kullandıkları materyalleri, öğretme şekillerini, bu stillere uygun şekilde dönüştürebilir ve geliştirebilirler.

ÖĞRENME SÜRECİNDE NASIL YANSITICI OLUNUR?

Hangi öğrenme stillerinin sizde işe yaradığını analiz ederek bunların bir listesini çıkarabilirsiniz. Bu listede öğrenme stillerini ne kadar etkili olduklarına göre sıralayabilirsiniz. Bunu yaparsanız işinize yarayan tekniklerin ortak özelliklerini de fark etme şansınız olacaktır. Ayrıca ders çalışırken ya da işinizle ilgili görevleri yerine getirirken hangi alanlarda daha başarılı olduğunuzu, hangi alanlarda zorlandığınızı gözlemlemelisiniz. Bu süreçte kısa notlar tutabilirsiniz ya da kendinize, aşağıdaki gibi sorular sorarak öğrenme sürecinizi analiz edebilirsiniz.

Elimdeki materyallerin hangi kısımlarını iyi anlayabiliyorum? Bu materyali iyi anladığımı nasıl bilebilirim?
Materyallerdeki hangi bilgileri öğrenmek benim için zor oluyor ve neden bu alanlarda zorlanıyorum?
Öğrenme sürecini benim için neler zorlaştırıyor? Özellikle ne ile ve neden mücadele ediyorum?
Hangi öğrenme stilleri benim için daha faydalı ve hangileri daha az faydalı ya da bende işe yaramıyor?
Öğrenme sürecini daha iyi hale getirmek için yapabileceğim herhangi bir değişiklik var mı?
Bu süreçte kimden, hangi konularda, nasıl destek alabilirim?

Hayatın yoğun temposunda, yansıtıcı öğrenme için zaman ayırmak ve öğrenme sürecimizle ilgili düşünmek, böylesine derin analizler yapmak her zaman mümkün olmayabilir. Özellikle baskı altında olan insanlar bu şekilde düşünmekten kaçınabilirler. Bu yöntem, kısa vadeli çözümler üretmekten elbette daha zorlayıcıdır ve zaman ayırmanız gerekir. Fakat yansıtıcı öğrenme, uzun vadede, hem doğrudan motivasyonunuzu ve başarınızı artıran hem de genel öğrenme yeteneğinizi geliştiren bir düşünce sistemidir.

KAYNAK
Reflective Learning: ThinkingAbouttheWayYouLearn. Effectiviology.

DBE Yetişkin ve Aile Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Bizi Arayın Terapistlerimiz