Yetişkin ve Aile

Mutsuz bir ilişki yaşıyorsanız, sürekli başarısız ilişkilere takılıp kalmış gibi hissediyorsanız, doğru ilişkiyi bir türlü bulamamışsanız bunun nedeni bağlanma stiliniz olabilir.

İnsan ilişkilerini hepimiz ilk ilişkilerimizden öğreniriz; ebeveynlerimiz ya da ilk bakıcılarımızla kendi bağlanma stilimizi anlamak, ilişki problemlerimizin kökenini bulmamızda yardımcı olacaktır.

İdeal olarak ebeveynler çocukların güvenliğini ve korunmasını sağlarlar,  çocuklar da gerekli ihtiyaçları karşılandığı için ebeveynlerine güvenmeyi öğrenirler. Ebeveynler çocukların rahatını sağlarlar, onlar üzüldüğünde, korktuğunda sakinleşmelerine yardımcı olurlar. Bunun sonucunda da, çocuklar ebeveynleriyle güvenli bir duygusal temele sahip bağ kurarlar. Sonrasında çocuklar, ebeveynlerinin onların güvenliğini sağlayacağını bilerek güven içinde dünyayı keşfederler.

Biliyoruz ki insanların birbirine ihtiyaçları vardır ve  bağlanmak zorundadırlar. Hayatta kalmamız buna bağlıdır! Yetişkin birer birey olduğumuzda bile başkalarına bağlı olmamız sağlıklıdır. İnsanlarla sağlıklı ve güvenilir bağlar kurduğumuzda daha mutlu, verimli ve başarılı oluruz.

“Herşeyi yalnız yapmak zorunda değiliz. Hiçbir zaman yapmak zorunda olmadık.” Brene Brown

Üç farklı temel bağlanma stili vardır: Güvenli bağlanma, Kaçıngan bağlanma ve Kaygılı bağlanma. Her bağlanma stilini aşağıda açıkladım:

Güvenli Bağlanma

Çocukluğunuzda tüm ihtiyaçlarınız karşılanmıştı. Ebeveynleriniz güvende olduğunuzu, iyi bakıldığınızı hissetmeniz için ihtiyaçlarınıza karşı özenli ve duyarlıydı. Bunun sonucunda kendinizi yakınlık ve samimiyet duygularında rahat hisseden biri oldunuz:

• Yakın ilişkileri devam ettirmeye çalışırsınız.
• Duygularınızı ve ihtiyaçlarınızı kolaylıkla ifade edersiniz.

Kaçıngan Bağlanma

Ebeveynleriniz muhtemelen uzak, soğuk ve tepkisizdi. Bunun sonucunda daha bağımsız ve kendine güvenen, değişken insanlara bağlanmak istemeyen biri oldunuz:

• Yakın ilişkiler sizi boğucu hissettirebilir ve bağımsızlığınızı tehdit edecek gibidir.
• Samimiyeti çok yoğun hissettiğinizde uzaklaşırsınız.
• Kendinize ayıracak daha çok zamana ihtiyaç duyarsınız.
• Bağlanmaya karşı koyabilirsiniz.

Kaygılı Bağlanma

Ebeveynleriniz ihtiyaçlarınızla ilgilenme konusunda tutarsızdı. Bunun sonucunda, ihtiyaçlarınızın karşılanması için savaşan biri oldunuz:

• Samimiyete ihtiyaç duyarsınız ve gösterilen samimiyet hiçbir zaman size yeterli gelmez.
• Partnerinizin sizi gerçekten sevip sevmediğini veya kendinizin sevilecek biri olup olmadığınızı sık sık sorgularsınız.
• Kaygılı bağlanma ‘muhtaç’ ya da ‘yapışkan’ olarak tanımlanabilir.
• Partnerinizden umutsuzca güvenlik ve ilgi ararsınız ama çoğunlukla bu onu uzaklaştırabilir.

Bağlanma Stili Neden Önemli?

Bağlanma teorisi, anneler ve bebeklerle çalışan John Bowlby’nin çalışmalarıyla ortaya çıkmıştır fakat şimdi fark ediyoruz ki bağlanma stilimiz yetişkin romantik ilişkilerimizde de rol oynuyor. Ebeveyn-çocuk bağlanması, duygusal ihtiyaçlarımızın karşılanacağı  konusunda partnerlerimize güvenme yeteneğimize zemin hazırlar.

Bağlanma stilimiz kalan tüm samimi ilişkilerimiz için bir plan haline gelir. Bağlanma stilimiz eş seçimini ve ona nasıl bağlandığımızı da etkiler. Bağlanma biçimimizi, kendimiz hakkındaki inançlarımıza kanıt bulma umuduyla yeni insanlarla defalarca deneriz.

Bu durum sıklıkla aynı ilişki düzenlerine saplanmış hissetmenizin sebebidir. Örneğin, çoğu kaygılı bağlanan kişi, onlara hiçbir zaman yeterli yakınlık ve güven vermiyor gibi görünen kaçıngan bağlanan kişilerle ilişki kurar veya evlenir. Bu durum kaygılı bağlanan kişilerin terk edilme korkularını ve kusurlu ya da sevilmeyen biri oldukları inancını doğrular.

Bağlanma stilinizi anlamak, sadece size ebeveynlerinizle olan ilişkiniz ve çocukken hissettikleriniz hakkında içgörü sağladığı için değil, yetişkin ilişkilerinizdeki problemlerinizi anlamanıza yardımcı olduğu için de faydalıdır. Sonuç olarak, bağlanma stilinizi anlamak, daha tatmin edici ilişkilere sahip olmanız için ne yönde değişebileceğinizi anlamanıza yardımcı olur. Diğer bir deyişle bağlanma stilinizi anlamak,  sağlıklı bir ilişkiye sahip olmak ‘doğru’ partneri seçmek, sağlıklı ve güvenli bir bağ, bir ilişki biçimi geliştirmekle ilgilidir.

Nasıl Güvenli Bağlanan Biri Olabilirim?

Bağlanma biçiminiz size iyice yerleşmiş olsa da yeni yetenekler öğrenerek ve çok pratik yaparak daha güvenli bir bağlanma stili oluşturabilirsiniz.

Bağlanma Stilinizi Değiştirmeye Başlamak İçin Birkaç Yol:

• Bağlanma biçiminizi fark edin. Kaygılı ve kaçıngan davranışlarınızın farkında olmaya başlamanız değişimin ilk adımıdır.
• Neye ihtiyacınız olduğuna ve ne hissettiğinize dikkat edin.
• Duygularınızı partnerinizle paylaşın.
• Zihinsel çarpıklıklarınızı fark edin ve onlara meydan okuyun.
• İlişkiye dair ihtiyaçlarınızı ve beklentilerinizi partnerinize açıkça iletin.
• Kendinizi iyi izleyin davranışlarınız hakkında farkındalık geliştirin.
• Kendiniz hakkında iyi hissettirecek şeyler yapın. Güçlü yanlarınızı ve başarılarınızı kabul edin.
• Bir terapistle çalışın (bağlanma stilinizi değiştirmek sanıldığından zordur.)
• Sağlıklı ilişkiler konusunda örnek olan insanlarla vakit geçirin.

Umarım bu yazı bağlanma stilinizi ve onun ilişkilerinizi nasıl etkilediğini anlamanıza biraz ışık tutmuştur. Her zamanki gibi, değişmek için kendinize meydan okumaya karar verirseniz, kendinize karşı sabırlı ve nazik olun.

Sharon Martin

https://blogs.psychcentral.com/imperfect/2017/02/whats-my-attachment-style-and-why-does-it-matter/

DBE Yetişkin ve Aile Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Bizi Arayın  Terapistlerimiz