Aşk Bağımlısı mısınız?

Kolayca Görmezden Gelemeyeceğiniz Beş İşaret

Bir insanı daha tanımadan, bir anda, aşık olan bir yapınız mı var? İlişki geçmişiniz duygusal olarak uygun olmayan insanlara aniden bağlanma örneklerini mi içeriyor? “O”nu ararken, bir yıpratıcı ilişkiden diğerine mi atlıyorsunuz? Son olarak, aşkın peşinden giderken fiziksel, duygusal ve finansal ihtiyaçlarınızı boşluyor musunuz? Eğer öyleyse, aşk bağımlılığından muzdarip olabilirsiniz. Aşk bağımlılığı duymuş ama anlamakta zorluk çekmiş olabileceğiniz bir terimdir. Bunun bir sebebi, bu bağımlılık türünün diğer bağımlılık türlerinden farklı olmasıdır. Örneğin, biri alkole bağımlı olduğunda, alkolü görebilir, tadabilir ve hatta koklayabilir. Aynı şey başka benzer maddelere bağımlı olanlar için de geçerlidir. Ancak, aşka bağımlı olan birey için “madde” çok daha sinsidir ve yalnızca bir kişiyi sarar.

Aşk Bağımlılığı

Aşk bağımlılığı, kişi odaklı olan bir süreç bağımlılığıdır. (davranışsal bağımlılık olarak da bilinir). Bu tür bir bağımlılık, bireyin bir anda başka birine, o kişinin duygusal olarak uygunluğunu gözetmeksizin bağlanmasını içerir. Karakteristik olarak, aşk bağımlıları düşük öz-saygıdan muzdariptir ve doğası gereği başkasına bağımlıdır.

Aşk bağımlılığı gizlice takip etmek (stalking) gibi durumlara yol açabilir.

Aşk Bağımlılığının 5 İşareti

Aşağıda sizin ya da tanıdığınız birinin bir aşk bağımlısı olabileceğine dair beş belirtiyi bulabilirsiniz. Bu belirtileri, aşağıda listelenmiş davranışların bütünüyle incelemek gerektiğini ve herhangi bir değerlendirme kapsamında geçmiş ilişkileri de dikkate almak gerektiğini unutmayın.

1. Duygusal olarak uygun olmayan ve kötü davranan insanlardan etkilenmek

Aşk bağımlıları sıklıkla duygusal olarak uygun olmayan ve pek çok kez kötü davranan insanlardan etkilenirler. Örneğin:

“Bakışıyla bağlayan” bir insana dönüşme;
Duygusal olarak uygun olmayan kişilerden etkilenme;
Seks bağımlıları ile ilişki kurma;
Yakınlık ve romantizm ile seksi karıştırıyor olma;
Birinin sahip olmadığı davranışları sihirli bir şekilde ona atama, onda o davranışlar varmış gibi atfetme.

2. Kendinden vazgeçmek

Aşk bağımlıları karakteristik olarak kendilerinden vazgeçerler, yani takıntı nesnesinin peşinden giderken kendi fiziksel, duygusal ve ruhsal ihtiyaçlarını ihmal ederler. Örneğin:

Bir aşkın ilgisinin ihtiyaçlarını kendi ihtiyaçlarından daha fazla dikkate alma;
Odaklanamamaya bağlı olarak fiziksel ihtiyaçlarını ihmal etme (örneğin; diyet, egzersiz).
Duygu durumunda aşırı dalgalanma, depresyonun ve kaygının “hız trenine binme”
Aşk adına arkadaşlar ve aile ile olan ilişkiden vazgeçme

3. Kendine zarar verici davranışlar

Aşk bağımlılığının bir belirtisi de kişinin kendine zarar verici davranışlarda bulunmasıdır. Bu davranışlar sıklıkla yıkıcı bir spektrumda devam ederler ve birkaç alana dokunurlar. Örneğin:

Diğerini etkilemek ya da onun aşkını “satın almak” için olmayan parayı harcama;
Derin duygusal ve psikolojik acıyı tedavi etmek için madde ve/veya alkol kullanma;
Ameliyat ya da diğer kozmetik yöntemlerle dış görünüşü değiştirme
Aşk nesnesini etkilemek amacıyla Yo-yo diyeti ve egzersiz yapma
Bu davranışlarla beraber genellikle eş-zamanlı görülen seks bağımlılığı vardır.

4. Manipülatif davranışlar

Aşk bağımlıları, bir aşk nesnesini romantik ya da cinsel durumlara zorlamak için genellikle tasarlanmış manipülatif davranışlarda bulunurlar. Örneğin:

Aşk nesnesi ile birlikte olmak amacıyla baştan çıkarıcı bir tarzda giyinme;
Uygun olmayan cinsel, fiziksel ve duygusal cinsel sınırlar;
Aşk nesnesini manipüle etmek için seksi, maddeyi ve bilgiyi kullanma;
Aşk nesnesi ile var olan ilişkisine, ilişkiyi yıkmak amacıyla kendisini dahil etme

5. Yıkıcı bağlanmalar örüntüsü

Aşk bağımlılarının diğerleri ile genellikle erken çocukluğa dayanabilecek sağlıksız ilişki örüntüleri vardır. Onların döngüsel doğaları zamanla tekrarlanır ve karakteristik olarak anlık çekim, kaygı, takıntı ve bazı yıkım biçimlerinin özelliklerini içerir. Örneğin:

Bitmeyen bir “o”nu arama örüntüsü;
Zamanla aynı tip insanlardan etkilenmenin tekrarlanması;
Terk edilme hislerini tetikleyen ilişkilere girme;
Aşk nesnesi ile ilgilenme ya da onu “düzeltme” ihtiyacının ağır bastığı bir öykü;
Duygusal olarak uygun olmayan kişiler ile ilişki kurma;
Depresyon ve kaygı gibi ilişkiden kaçınma belirtileri. Bu belirtiler yalnızca yeni bir aşk takıntısı diğerinin yerini aldığında iyileşir.

Özet

Aşk bağımlılığı gerçek bir bağımlılıktır ve eşit derecede yıkıcıdır- yani hem kadınlar hem erkekler, ilişkisel bağımlılığın bu sinsi türünden muzdarip olabilirler. Aşk bağımlılığından kurtulmak için kişi erken çocukluk ilişkilerini keşfederken, ilişkilere olan mantıksız yaklaşımını etkileyen pek çok konu ile yüzleşmeye hazır olmak zorundadır. Bu erken ilişkiler, şimdi ve burada, yıkıcı davranışlar hakkında bilgilendirmeye yardımcı olabilir.

Aşk bağımlılığı, seks ve aşk bağımlığı ve bağlılıkla ilgili benzer konularda eğitim almış profesyonellerin yardımı ile devam eden psikoterapi tedavisi gerektirir. SLAA (Adsız Seks ve Aşk Bağımlıları) gibi 12 adımlık programlar, iyileşme sürecine güçlü bir destek olabilir.

Kaynak: Moore, J. D. (2014). Are You a Love Addict? 5 Signs You Simply Can’t Ignore! | Reaching Life Goals [Web log post]. Retrieved from
http://blogs.psychcentral.com/life-goals/2014/10/are-you-a-love-addict-5-signs-you-simply-cant-ignore/

Çeviren: İlkem Coşkun, Psikolog, BA

DBE Yetişkin ve Aile Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Bizi Arayın Terapistlerimiz