Basında Dbe

İş hayatında iyimser olmak mı iyidir yoksa kötümser olmak mı? Bir görüşe göre iyimser yöneticiler, çalışanlarını motive etme ve verimliliği arttırma konusunda daha başarılı. Diğer bir görüşe göre ise iyimserlik şirketleri batırıp, ekonomik krizlere bile neden olabilir.

İyimser Olmak mı İyi, Kötümser Olmak mı?

Gerek yaşantımızda gerek iş hayatında iyimserlik ve kötümserlik kimi zaman avantaj kimi zaman dezavantaj. Genel görüşe göre iyimser kişiler etrafındakilere pozitif elektrik yayarak motivasyonu ve verimliliği artırıyor. Fakat bunun tam tersini savunanlar da var. Bazen iyimserlerin hayatla ve gelecekle ilgili gerçekçi olmayan tutumları, tedbirsiz davranmalarına neden olabiliyor. Bu görüşe göre ekonomik krizlerin ve batan şirketlerin nedeni iyimserlik.

En genel tanımıyla iyimserlik olayların iyi gideceğine, kötümserlik ise her şeyin kötü sonuçlanacağına olan inanış. İyimser kişiler olumsuz olaylardan daha az etkileniyor, moralini, motivasyonunu kolay kolay kaybetmiyor ve etrafına da pozitif enerji yayıyor. Kötümserler ise tam tersi, her şeyin en kötüsünü düşünüyor ve depresyona daha kolay giriyorlar. Etrafınızda hangisinden çokça varsa sizi de etkisi altına alması olası. İş yaşantısında genel görüş iyimser kişilerin fayda sağladığı yönünde. Çünkü iyimser kişilerin daha başarılı oldukları, etraflarını motive ettikleri varsayılıyor. Fakat iş hayatında bazen kötümser olmanın da iyi olduğunu savunanlar var.

Çevresini de Motive Eder

DBE Davranış Bilimleri Enstitüsü Kurucu Başkanı uzman psikolog Emre Konuk, iyimserlik ve kötümserliği ‘olumsuz olayları, durumları açıklama tarzı’ olarak özetliyor. Konuk’a göre:

Kötümserler; durumdan kendilerini sorumlu tutma eğiliminde oluyorlar. Durumu kalıcı görüyorlar ve ne yaparlarsa yapsınlar değişmeyeceğini düşünüyorlar. Eğer bu tutum yaygınsa depresyon büyük ölçüde kaçınılmaz gözüküyor. Yani sigara kanser için nasıl bir risk oluşturuyorsa, kötümserlik de depresyon için öyle bir risk oluşturuyor. İlaç işe yarayabiliyor, ama kesildiğinde geri gelebiliyor, iyi haber şu ki; bu düşünce yapısını değiştirmek mümkün. Kötümserlerin riskleri depresyonla da sınırlı değil. Kötümserlerin sağlıkları da etkileniyor. Daha sık hastalanıyor, bağışıklık sistemleri zayıflıyor ve daha erken ölüyorlar. İyimserler; durumdan başkalarım sorumlu tutma eğiliminde oluyorlar. Yaşanan geçici ve yaşamlarının, diğer yanlarını etkilemeyecek bir durum olarak görüyorlar. Eğer bu tutum yaygınsa iyimserler başlarına ne gelirse gelsin depresif bir hal yaşamıyorlar, yaşayacak olurlarsa da çabuk toparlanıyorlar. Emre Konuk, iyimserlerin iş hayatında daha avantajlı olduğunu düşünenlerden. Konuk, “İyimser bir yönetici ya da çalışan olumsuz yaşam olaylarından, iş yaşamının iniş çıkışlarından, ilişkilerde yaşanan sorunlardan çok daha az etkilenecek, çabuk toparlanacak ve en önemlisi çözüme odaklanacak ve çevresini motive edecektir. Bunlar kendi başına iş yaşamında ciddi fark yaratan tutumlardır. Bunlardan hareket ederek kötümser bir yönetici ve çalışanın iş yaşamında neye mal olacağım, çevresine neler yaşatacağım rahatlıkla tahmin edebiliriz,” diyor.Kötümser kişiler sürekli olarak bir felaket senaryosunun başlarına geleceğine inanarak yaşıyorlar, bu da hayattan keyif almalarına, mutlu olmalarına engel oluyor. Sürekli felaket tellallığı yaparak etrafındakilerin de tadını kaçırıyorlar. Uzman psikolog Mehtap Hisar, sürekli yapıcı olmayan bir tutum, memnuniyetsizlik ve kötümserlik içinde olan bir çalışanın iş ortamında bir süre sonra yalnızlaşacağını söylüyor: “Bir iş yerindeki üretkenliğin, motivasyonun ve performansın devamlılığı için işteki tatminin çok kritik bir önemi var. Motivasyonu ve iş yerindeki kariyer planları hakkındaki beklentileri düşük olan bir çalışan, bir süre soma etrafındaki çalışma arkadaşlarını da olumsuz etkileyecek ve iş yerindeki verimlilik düşecektir. Aynca umudu olmayan bir kişinin, kariyer hedeflerinin olması ya da bu hedeflere istikrarlı bir şekilde ulaşma konusundaki azmi, kararlılığı ve kendini gerçekleştirme sürecindeki inancı düşük olur. Dolayısıyla kötümser bir çalışanın motivasyon ve performansı, bu olumsuz tutumdan etkileneceğinden, bu kişinin başarılı olma, üst yöneticiler tarafından fark edilme ve kariyerinde yükselme ihtimalleri iyimser bir çalışana kıyasla daha düşüktür.

Duygular Bulaşıcıysa Eğer...

Nasıl ki gülen bir insan gördüğümüzde içimiz açılıyor, kötümser bir insan gördüğümüzde içimiz kararıyorsa, kötümser bir çalışan da sadece kendinin değil çalışma arkadaşlarının da motivasyonunu, işe bağlılığını düşürüyor. Uzman psikolog Mehtap Hisar, “Kötümser bir çalışan yalnızca performansı düşük bir çalışan olarak bir kuruma zarar vermez, aynı zamanda çalışma arkadaşlarının da performansını dolaylı olarak olumsuz etkiler. Düşük motivasyon, beklentilerinin gerçekleşmeyeceğine olan inanç ve umutsuzluk, kuruma olan bağlılığı, iş tatminini ve performans düzeylerini şüphesiz düşürecektir.

Hürriyet IK / 14.07.2013

Haberin devamını pdf formatında okumak için tıklayınız.