Boşanma ve Çocuk
Boşanma ve çocuk birbirinden ayrı düşünülmemesi gereken konulardır, çünkü eşler birbirlerinden boşanabilirler ama çocuklarından boşanamazlar. Boşanmış eşlerin büyük bölümü çocuklarının iyiliği için sorunsuz bir ebeveyn ilişkisi kurmayı başarıyorlar. Ama yaklaşık üçte birlik bir kısım aradan yıllar geçse de çocuk yetiştirme açısından sağlıklı bir ilişki kurmakta güçlük çekiyorlar.
Aile terapisti Constance Ahrons boşanmış ebeveynler üzerine yaptığı bir araştırmada, boşanma sonrası farklı ilişki tipleri tespit etmişti: “sıkı dostlar”, “uyumlu meslektaşlar”, “kızgın ortaklar”, “hiddetli düşmanlar” ve” dağılmış ikililer”. Aslında, ebeveynlerin “kızgın ortaklar” ya da “hiddetli düşmanlar”; iken bile çocuklarının iyiliği için aralarında bir işbirliği ve ortak anlayış sağlamaları mümkün. Bunun yolu da ebeveynlerin “çift” rolleri ile ilgili yaşadıkları sıkıntıları “anne-baba” rollerine taşımamalarından geçer.Zira ebeveynler arası anlaşmazlıklar çocuğun gelişimine büyük zararlar verir. Uyumlu bir anne baba ilişkisi ise çocuğun gelişiminde son derece önemli yer tutar.
Eski eşiyle sorunlu bir çift ilişkisi yaşayan ama çocukların sorumluluğunu ortak bir şekilde almak isteyen çoğu ebeveyn, işe önce paralel ebeveynlikle başlar. Bu, birlikte oldukları süre boyunca çocuğun tüm sorumluluğunu üstlenmek demektir. Bu konuda hiçbir esneklik yoktur ve diğer ebeveynle ilişki minimum düzeydedir. Zaman geçip de kızgınlıklar azalınca anne babalar “ortak yetiştirme” safhasına geçebilirler. Bu durumda ise bir ebeveyn diğeriyle çocuğun yetiştirilmesiyle ilgili konularda doğrudan iletişim kurar. Evlilik ve aile terapistleri bu noktada ailelerin boşanma sonrası yeni rollerine adapte olmalarına ve çocuklarını sağlıklı birbiçimde yetiştirmelerine yardımcı olabilirler.
Çocuğunuza nasıl yardım edebilirsiniz?
- Mümkünse çocuğunuza boşanacağınızı birlikte söyleyin. Bu çocuğunuzu çift rolünüzü terk etseniz bile ebeveyn olarak onu terk etmeyeceğiniz konusunda rahatlatır.
- Sorularına dürüstçe, gereksiz detaylara girmeden cevap verin. Böylece çocuğunuzun yaşına ve bilişsel kapasitesine uygun şekilde açıklama yaparak sizi daha iyi anlamasını sağlarsınız.
- Onları boşanmanın sorumluları ve sebebi olmadıklarına ikna edin. Özellikle küçük çocuklar egosantrik oldukları için, yani etraflarında gelişen tüm olayların sebebi ve sonucunun kendilerinde olduğunu düşündükleri için, boşanma sonrasında kendilerini suçlayabilirler. Onlara sorumlu olmadıklarını söylemek rahatlamalarına yardımcı olur.
- Onları sevdiğinizi ve onlarla her zaman ilgileneceğinizi söyleyin. Ebeveynler boşandığında, çocuklar terk edilme kaygısı yaşarlar. Bu yüzden onlara sıklıkla sevildiklerini hatırlatmanız iyi gelecektir.
- Onların her iki ebeveynle de ilişkide olabilecekleri bir yetiştirme programı uygulayın. Diğer ebeveyni okul ve diğer aktivitelere dahil edin. Boşanma sonrası ebeveynlerinden bir tanesi ile yaşayacak olan çocuklar, diğerini eskisi kadar göremeyecek olmaktan endişe duyarlar. Burada yeni düzene adapte olabilmeleri için diğer ebeveyni etkinliklere dahil etmek faydalı olur.
- Tutarlı olun ve onu alıp bırakırken dakik olmaya özen gösterin. Onlarla yaptığınız programları bozmamaya çalışın.
- Boşanma, aile sisteminde değişim yarattığı için çocuklar için kaygı verici bir süreçtir ve kaygılı oldukları zaman çocukların belirsizliğe toleransı düşer. Bu yüzden mümkünse onlara söz verdiğiniz saatte gelmek çok önemlidir.
- Onların diğer ebeveynleriyle sevgi dolu ve tatminkar bir ilişki içinde olmalarına izin verin, çünkü çocuklar boşanma sonrası birlikte yaşamadıkları ebeveynden uzaklaşmaktan ve kopmaktan çok korkar. Bağlanmalarının sağlam olması için düzenli ve sıcak bir ebeveyn ilişkisine ihtiyaç duyarlar.
- Onların taraf tutmak zorunda kalacakları durumlar yaratmayın ve diğer ebeveyn hakkında bilgi almak için onları sıkıştırmayın.
- Boşanma aşamasındaki çiftler bazen gerginlikler ve anlaşmazlıklar yaşayabilir. Böyle durumlarda çift ve anne-baba olmanın iki ayrı rol olduğunu hatırlamak ve çocukları çift sorunlarına mümkün olduğunca karıştırmamak gerekir.
- Çocuk yetiştirme masrafları konusundaki tartışmalarınızı onların önünde yapmayın. Çocuklar boşanmanın ilk zamanlarında kendilerini sorumlu tutabildikleri için özellikle de onlarla ilgili masrafları konuşmak çocuğa kendini yük gibi hissettirebilir. O yüzden bu tarz tartışmaları çocuklara yansıtmamak sağlıklı olacaktır.
- Diğer ebeveyn hakkında kötü konuşmaktan ve onu diğer ebeveyni incitmek için piyon olarak kullanmaktan kaçının. Boşanma sonrası çiftler birbirlerine yoğun öfke duyabilirler ve bunu çocuklar aracılığıyla ifade etme dürtüsü hissedebilirler. Bu noktada çocukları meselenin içine çekmek onların suçluluk duygusunu artıracağından kaçınmak doğru olur.
Çocuğunuzla ilgili ne zaman yardım almanız gerektiğini nasıl bileceksiniz?
Çocuğunuz aşağıdaki stres belirtilerini gösteriyorsa:
- Kronolojik yaşından daha küçük gibi davrandığında
- Ebeveyn(ler)den uzak kalma korkusu yaşadığında
- Uyumsuz ve huysuz olduğunda
- Rol yaptığında
- Manipülatif olduğunda
- Üzüntü ve depresyon yaşadığında
- Suçluluk duyduğunda
- Uyku ve yeme sorunları olduğunda
- Davranış değişiklikleri yaşadığında
- Okulla ve arkadaşlarıyla problemleri olduğunda
- Mantık dışı korkular ve dürtüsel davranışlar gösterdiğinde uzman desteği almak iyi olacaktır.
Siz ya da eşiniz aşağıdakileri yaşamaya başladıysanız:
- Kavga etmek için yasal yollara başvurmaya
- Diğer ebeveyni yermeye ve aşağılamaya
- Çocuğunuzu diğer ebeveyne mesaj iletmek ya da onun hakkında casusluk yapmak için kullanmaya (çocuklar bu durumda kendilerini arada kalmış hissederler)
- Aşırı derecede anlaşmazlık yaşamaya (ve çocuklar sürekli bunu durdurmaya çalışıyorsa)
- Evdeki sorumluluklar ve duygusal destek açısından çocuklara aşırı derecede yaslanmaya
- Depresyon ve endişe hali yaşamaya başladıysanız uzman desteği almak faydalı olacaktır.
Boşanan eşler ve çocukları için ne gibi yardımlar var?
Ayrılma ve boşanma esnasında aile bireyleri belirsizlik ve duygusal karmaşa içinde kalırlar. Nitekim bir yandan da, aile içi rol ve kurallarda değişimler gerçekleşir ve bireyler bu değişimlere adapte olmakta zorlanabilirler. Bu noktada çift ve aile terapistleri ilişkilerin yeniden düzenlenmesi, sorumluluklar ve gereksinimler konularında yardımcı olabilirler. Bu süreçte bir aile terapistinden destek alabilirsiniz. Ayrıca ayrılık, boşanma ve çocuk konularında daha fazla bilgi edinmek isteyen yetişkinler ve ebeveynler için birçok kitap bulunmaktadır. Bu süreçte ilgili kaynaklardan da bilgi alabilirsiniz.
İlginizi Çekebilir:
Öğrenme bozukluğu dinleme, düşünme, konuşma, okuma, yazma, harfleme ve/veya aritmetik hesaplamaları yapmada kendini gösteren, sözlü/yazılı dili anlama ve/veya ...
Gece korkuları çocuğun gece, uyanmış gibi göründüğü durumlarda, alışılmışın dışında davranışlar sergilemesi durumudur (Örneğin, kalkıp dolaşma, aşırı derecede ...
Çocukta mastürbasyon, çocuğun cinsel bölgeleriyle oynayarak kendini uyarması ve rahatlama sağlaması durumudur. Çocukluk mastürbasyonunu tanımlamak için çocuğun ...
Çocuklar çevrelerindeki yetişkinlerin anksiyete ve gerginliğini hissederler. Aynı yetişkinler gibi onlar da felakete bağlı stresin getirdiği çaresizlik ...