Çocuk ve Genç

Çocukların psikososyal gelişimi, sağlam kişilik yapısı, okul ve derslerdeki başarısı ana babanın yaklaşım ve ilgisiyle de yakından ilgilidir. İletişime açık, çocuğun bir birey olarak değerli görüldüğü, fikirlerine saygı duyulduğu ve fikirlerini özgürce ifade etmesine ortam sağlandığı,  dersleriyle olduğu kadar sosyal ve psikolojik olarak ilgilenilen aile yapısı içindeki çocukların okul başarılarının arttığı bilinmektedir. Karnelere olan yaklaşım onun öz saygısı ve kendine güveni için önemlidir.

• Duygusal, fiziksel ihtiyaçlarının yeterince sağlanması gerekir.


• Bireysel farklılıklarını tanıyıp, kabul ediniz. “Senden zaten 90 ya da 5 bekleyen yok” demek sen zaten bu notu alamazsın algısını yaratır. Bu da onun değersiz, başarısız kişilik geliştirmesini sağlar.


• Başarısızlığını değil başarılı yönlerini de dikkate alınız.


• Başarılı olduğu durumlarda ödüllendirin. Olumlu destek olumluları arttırır.


• Onu başkalarıyla kıyaslamayınız, alay edip, memnuniyetsizliğinizi göstermeniz kendine olan güvenini azaltır.


• Ev içinde demokratik, eşler arası ortak tavır ve tutum benimseyip, çocuklarınıza dönük ilgi ve dikkatinizi dengeli bir şekilde dağıtınız.


• Karne günü hesaplaşma günü değildir. Başarısızlığı önceden kabul mesajı verirseniz, kaygısını azaltmış olursunuz.


• Başarısız derslerini düzeltebileceğine olan inanç ve güveninizi çocuğunuza  belirtiniz.


• Sorumluluk gelişimine yardımcı olun.Saat kurup yataktan kendi başına kalkması, ayakkabısını bağlaması, tuvalet temizliğini yapması, giysilerini kendi seçip giymesi, dişlerini  düzenli fırçalaması, tabağını kaldırması gibi sorumlulukları alması konusunda destekleyici olun ki ödev yapma sorumluluğunun da temelleri atılmış olsun. Bu nedenle tatil döneminde de ödevlerini birlikte yapmayınız. Yapılan ödevi kontrol ediniz


• Bilimsel ve yaratıcı düşünmesine katkı sağlayınız.Bilim yaşamın içinden çıkmıştır. Çocukluk meraklarına ait sorularını cevaplayınız. Gözlemler yapınız. Suyun kaynaması, buzun erimesi, ayın gözlenmesi, bitkilerin sararması ile ilgili değişimleri bilinçli takip ediniz.


• Fiziksel kontrollerini yaptırın.Görme ve işitme ile ilgili başarısını etkileyebilecek kontrollerini düzenli yaptırınız.


• Gerekirse öğrenmenin nörogelişimi açısından sorunlarını tespit edecek danışman desteğine başvurunuz.

Zekası normal ve normalin üstünde olduğu halde özel öğrenme güçlüğü yaşayan öğrenciler vardır. Hangi alanda sorun yaşadığını tespit etmek için profesyonel bir destek alınız. Bu alanlar,

• Dikkat Kontrol sisteminin,


• Zihinsel Enerji-Girdi-Çıktı Kontrolleri


• Hafıza


• Mekansal Düzenleme


• Ardışık Düzenleme


• İnce-Kaba Motor


• Yüksek Düşünme


• (Yaratıcı, Kurallarla, Kavramlarla, Problem Çözme, Eleştirel)- Sosyal Düşünme (Politik olma,  Arkadaşlık,Popülerlik)


• Dil Sistemi ile ilgili olabilir.

Okulların kapanması ile başlayan yaz tatilinde birçok öğrenci, aileleri ya da aile büyükleri ile dinlenerek, eğlenerek geçirme planları yapacaklar, yurt içi ve yurt dışında yaz kamplarına, yaz okullarına giderek spor, sanat, yabancı dil etkinliklerine katılacak, denizin, havuzun, güneşin, sokakların keyfini çıkaracak, çoğunluğu, istedikleri saatte yatıp, istedikleri saat kalkacaklar, yemek düzenlerini değiştirecekler, televizyonun kumandasına daha çok sahip olup, bilgisayar oyunlarıyla daha sınırsız oynayacaklardır.

Bazıları tatil ödevlerini hemen bitirecek, bazıları planladığı düzen içinde bitirmek üzere, bazıları sonraya erteleyecek,  bazıları da son güne kadar çok rahat olacaklar.

Tatil dönemi sona erdiğinde, düzen, program, çalışma demek olan okul dönemine geçmek stres yaratmakta, bilinen yeni düzene geçişte, okulun başlamasıyla ilgili davranışsal ve duygusal sorunlar görülebilmektedir.

Ödevlerini erteleyenler, yapamayanlar, arkadaş ilişkileriyle ilgili sosyal sorun yaşayanlar, akademik başarılarıyla ilgili öğrenme, dikkat problemi olanlar, öğretmen ve okulla ilgili olumsuz anıları olanlar, yüklü bir sınav temposuna hazırlananlar, tatil eğlencesine doyamayanlar isteksizlik, dersler, arkadaşlar, okul, öğretmenleri gibi okulla ilgili şikayetlerini dile getirmeye başlayabilirler.

Keyifli ve rahat dönemden, sınır, disiplin, kurallar, sınav maratonu dönemine geçişe uyum sağlamanın bazı koşulları vardır. Okul açılınca görülebilecek, derslere uyum sağlamak, dikkat, konsantrasyon ve ders performansıyla ilgili davranışsal sorunlar ile öfke, yorgunluk, isteksizlik gibi duygusal sorunların düzenlenmesi bu koşullara bağlıdır. Okulu ve dersleri sevmeyenler, öğrenme, dikkat ve sosyal sorunlar yaşayanlar okul kaygı ve fobisini daha çok yaşamaktadırlar. Tatilde planladıkları gibi hem dinlenip, hem eğlenenler, hem de ödev sorumluluklarını yerine getirenler ise daha rahat olurlar.

Şeyda Özdalga, Uzman Klinik Psikolog - DBE Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi

DBE Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Bizi Arayın  Terapistlerimiz