Çocuk ve Genç

Okul zorbalığı başka bir insanı kontrol etmek için güç kullanmaktır. Zorbalığa uğrayan öğrenciler kendilerini savunmakta zorluk çekebilir ya da saldırılardan korunmaya güçleri yetmiyor olabilir. Zorbalık her zaman hedef çocuğa zarar verme niyetinde olur – genelde psikolojik, ama bazen fiziksel de. Ek olarak, zorbalık aynı kişi ya da aynı grup tarafından tekrar tekrar aynı çocuğa uygulanır.

Zorbalığa uğramak konusunda en büyük risk altındaki çocuklar:

• Diğerlerinden daha az popüler


• Düşük özgüvenli


• Birkaç arkadaşı olan


• Depresif ya da endişeli

Zorbalar:

• Sosyal güce sahip


• Diğerlerini domine etmeyi seven


• Popülerliklerine önem veren


• Sık sık özgüvenleriyle de sorun yaşayan


• Agresif ve sıkça dürtüsel davranan


• Akranları tarafından kolayca baskı yapılan

Zorbalık en çok ortaokulda meydana gelir ve 4 çocuktan 1’i sözel ya da sosyal olarak okulda zorbalığa uğradıklarını bildirir.

Zorbalık Çeşitleri

Zorbalık fiziksel olabilirken (örneğin: vurma, dövüşme, ya da bir kişiyi istemediği bir şey yapmaya zorlama) sözel de olabilir (sataşma, isim takma, birini tehdit etme), günümüz çocukları ayrıca sosyal zorbalıkla da yüzleşiyor:

• Sanal Zorbalık: Çocuklar hemen hemen sosyal medyada yaşıyorlar, ve bu zorbalığın anonim olarak yapılabileceği bir ortam yaratıyor. Hedef kişiyle yüzleşmeleri gerekmediği ya da zorbalıklarının etkisine tanıklık etmeleri gerekmediği için sebep oldukları acıya sempati duymaları gerekmiyor. Mesajlaşma ve sosyal medya zorbaya utanç verici fotoğraflar, kaba yorumlar, ya da aşağılayıcı videolar paylaşmak konusunda her an kimseye sormadan paylaşım yapıp özgür olacağı bir egemenlik sunuyor.

• Sosyal Yabancılaşma: Sosyal zorbalıkta ana fikir bir kişinin itibarına zarar vermek, onları sosyal aktivitelerden dışlamak ve diğerlerine bu kişiyi görmezden geldirtmek. Bu sıklıkla sanal zorbalık ile gerçekleştirilebilir.
• Cinselliği Ayıplama: Kadın cinselliğinin normal parçaları hakkında kınamak, onu utandırmak, küçük düşürmek ya da gözünü korkutmak. Örneğin: erkek bir genç cinsel deneyimi için övülebilirken bir kız zorbalığa ve kötü ithamlara uğrayabilir. Bu senaryo Netflix’in “13 Reasons Why”isimli dizisinde işleniyor. Dizide bu zorbalığa uğrayan kızın hayatı intiharla sonuçlanıyor.

Okul Zorbalığının Etkileri Nelerdir?

Zorbalığa uğrayan bir çocuk kendisi için pozitif olabilecek durumlardan ve etkileşimlerden bile uzak durabilir. Okul zorbalığının etkileri, saldırıya uğrayan çocukta depresyon ve anksiyete bozukluklarına yol açabilir. Sıklıkla bu depresyon ve anksiyete genç ile kalır ve yetişkinliğe kadar devam eder. Hatta okulda zorbalığa uğramış bir kişinin yetişkin olarak da iş ortamında tacize uğraması muhtemeldir.

Okul zorbalığının belirtileri hem fiziksel hem duygusal olabilir. Çocuğunuz bunları yaşayabilir:

• Okula gitmeyi reddetme


• Baş ağrıları, karın ağrıları veya vücuttaki diğer acı veya ağrılar


• Kilo kaybı


• Kabuslar ve/veya uykusuzluk

Zorbalığa Karşı Savaşın

Okul zorbalığını önlemeye yardımcı olmak için aşağıdaki önerileri çocuğunuza okutun.

Size zorbalık yapan çocuğa bakın, ona sakin ve anlaşılır bir ses ile durmasını söyleyin. Ayrıca gülüp geçmeyi de deneyebilirsiniz. Eğer şaka yapmak sizin için kolaysa bu çok işinize yarar. Zorbalık yapan çocuğu gafil avlamış olabilirsiniz.

Eğer sesinizi yükseltmek çok zor görünüyorsa ya da güvenli değilse yürüyüp gidin ve uzak durun. Karşı saldırıya geçmeyin. Olay sırasında ise bir yetişkin bulup zorbalığı durdurun.

Gelecekte çocuğunuzun güvende olması için siz de aşağıdaki önerileri çocuğunuza söyleyebilirsiniz.

• Güvendiğin bir yetişkin ile konuş. Duygularını içinde tutma. Birisine söylemek daha az yalnız hissetmene yardımcı olabilir. Sana zorbalığı durdurmak için bir plan yapmanda da yardımcı olabilirler.


• Zorbalığın gerçekleştiği mekanlardan/yerlerden uzak dur.


• Yetişkinlere ve diğer çocuklara yakın dur. Çoğu zorbalık etrafta yetişkinler yokken meydana gelir.


• Zorbalık gördüğün zaman diğerleri için harekete geç. Durdurmak için yapabileceğin güvenli seçenekler de var.


• Bir ebeveynle, öğretmenle, ya da güvendiğin başka bir yetişkin ile konuş. Yetişkinlerin kötü şeyler olduğunda bilmesi gerekiyor ki yardım edebilsinler.


• Zorbalığa uğrayan çocuklara nazik ol. Onlara önem verdiğini gösterebilirsin. Örneğin öğle yemeğinde ya da otobüste onlarla otur, okulda konuş, ya da başka bir şey yapmak için onları davet et. Yalnızca onlarla takılmak bile yalnız olmadıklarını bilmelerine yardımcı olacak.

Ek olarak, çocuk psikologları, merkezimizde çalışan profesyoneller gibi, kızınızla veya oğlunuzla belirli durumlarda nasıl tepki vermeleri gerektiğini öğrenecekleri başa çıkma teknikleri geliştirme konusunda çalışabilir. Çocuk psikologları aynı zamanda zorbalık mağdurlarına tekrar özgüven ve özsaygı geliştirme konusunda yardımcı olabilir böylece gelecekte karşılaşılabilecek taciz önlenebilir.

Okul zorbalığının her şeklinde yardım aramak ve olayı en yakın zamanda ihbar edip bildirmek çok önemli. Problemi yok saymak çoğu zaman durumu kötüleştirir çünkü zorba kişi yaptığının makul olduğunu düşünüp diğerlerini incitmeye devam eder. Ayrıca hedef alınmış çocuk bazen onun hakkında söylenenlere inanmaya başlar.

DBE Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Bizi Arayın  Terapistlerimiz