ÇOCUKLAR NEDEN OYUN OYNAMAYA İHTİYAÇ DUYAR?

Oyun alanı çocukların dünyasıdır. Çocuklar oyun oynarken hem duygusal hem zihinsel hem de fiziksel ihtiyaçlarını karşılar. Oyun çocukların, hayal güçlerini, el becerilerini, fiziksel, bilişsel ve duygusal becerilerini geliştirirken yaratıcılıklarını kullanmalarını da sağlar. Sağlıklı bir beyin gelişimi için oyun çok önemlidir. Özellikle erken yaşlarda çocukların dış dünya ile ve çevreleriyle etkileşime geçmelerini sağlayan en önemli aracı oyunlardır.

Amerikan Pediatri Akademisi tarafından hazırlanan klinik bir rapora göre, oyun oynamak; çocukların bilişsel, fiziksel, sosyal ve duygusal esenliğine katkıda bulunduğundan çocukların gelişimi için çok önemlidir. Çocukların sosyal becerilerini geliştirebilmeleri için oyun oynamaları gerekir. Çünkü bu yolla, başkalarıyla iyi iletişim kurabilmeyi, paylaşmayı, sırayla oynamayı ve başka pek çok sosyal etkileşim yollarını öğrenirler. Ayrıca oyun oynamak, çocukların çevrelerinde olup bitenler hakkındaki duygularıyla ilgili bilinçli ya da bilinçsiz şekilde deneyimlerini ifade etmelerini öğrenebilmelerini sağlar. Duyguları yaşamanın ve ifade etmenin en sağlıklı yollarından biridir.

Oyun oynamanın çocuklar için daha birçok faydası vardır.

Nörolojik Gelişim İçin Önemlidir

Çocuklar oyun oynayarak beyinlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmelerini sağlıyorlar. Çünkü beyinlerinde henüz yeni gelişmekte olan pek çok bölge eğer kullanmazlarsa zayıflayacak veya körelecek. Oyun oynayarak beyinlerinde birçok nöron bağlantısını güçlendirmiş oluyorlar.

Çocukların Okul Ortamına Uyum Sağlayabilmelerine Destek Olur

Okula başlayana kadar çocukların çevresinde ailesi ve arkadaşları dışında sosyal ortamı olmaz. Okul ise çocukların uyum sağlayabilmesi gereken pek çok farklı yenilikle dolu kalabalık, kaotik bir ortamdır. Oyun oynamak okula alışma sürecini çocuklar için kolaylaştıran en etkili yollardan birisidir. Yeteri kadar oyun oynamalarına izin verildiğinde çocuklar derslerine daha kolay odaklanırlar ve dikkat süreleri uzar, akademik başarıları yükselir.

Ebeveynlerin Çocuklarıyla Daha Kaliteli Vakit Geçirmesini Sağlar

Çocuğunuzu tanıyabilmenizin, yeteneklerini ve kişilik özelliklerini keşfedebilmenizin en güzel yollarından biri onunla oyunlar oynamaktır. Kimi zaman onun yönetmesine izin verdiğiniz oyunlar oynamak hem çocuğunuz hem de sizin için oldukça keyifli zamanlar geçirmenizi sağlar ve aranızda güvenli, sevgi dolu bir bağ kurmaya yardımcı olur. Ayrıca çocuğunuza onunla ilgilendiğinizi ve onu önemsediğinizi gösterebilmenizin en güzel ve eğlenceli yollarından birisidir.

Paylaşmayı, Çatışmaları Çözmeyi, Karar Vermeyi, Grup Halinde Çalışmayı Öğrenmelerine Yardımcı Olur

Yukarıda da belirttiğimiz gibi çocuklar pek çok davranışı, oyun oynarken öğrenirler. Bazı çocuklar bu becerilere diğerlerinden daha yatkın olabilir fakat çoğu çocuk bu harika sosyal becerileri diğer çocuklarla oyunlar oynayarak geliştirebilir. Tek başına oyun oynaması dahi çocuğun kendisine daha çok güvenmesini, atılganlık, karar verme becerileri gibi pek çok beceriyi kazanmasını sağlar.

Çocukların Duygularını Tanımlamasına, İfade Etmesine Olanak Tanır

Çocuklar genellikle anne babalarının nasıl insanlar olduğunu, okulda yaşadıkları deneyimleri, arkadaşlarının nasıl özelliklere sahip olduğunu ifade etmek için canlandırma-taklit oyunlarını kullanırlar. Bu günlük yaşam deneyimleriyle ilgili kendilerinin ve başkalarının duygularını oyunlar aracılığıyla kolayca ifade edebilirler. Üstelik oyun oynarken duygularını yönetmekle ilgili kendi kendilerine bile keşifler yapabilirler ve pek çok şey öğrenebilirler.

Yaşam Deneyimlerini Anlamlandırabilmelerini Sağlar

Çocuklar yaşadıkları ve tanık oldukları olayları yetişkinlerle aynı pencereden görmezler. Bu nedenle belirli yaşam deneyimlerini daha iyi anlamak için oyunlar oynamak faydalı olabilir. Bu yapılandırılmış oyunlar yardımıyla deneyimleri daha kolay anlamlandırabilirler.

İnsan Haklarında Oyun

Çocuklar için oyun oynamanın önemi öylesine kabul edilmiş güçlü bir gerçek ki, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komisyonu, çocuk gelişimi için önem teşkil etmesi nedeniyle oyun oynamayı her çocuğun hakkı olarak kabul etmiştir.

Ebeveynler Yapılandırılmış Bazı Oyunlarla Özel Çocuklara Yardımcı Olabilirler

Ebeveynler, yaygın gelişimsel bozukluklar, konuşma sorunları, işitme sorunları, zekâ geriliği, kronik hastalıklar, duygusal sorunlar, ebeveyn boşanması, yer değiştirme-göç, istismar/ihmal, şiddete maruz kalma, evlat edinilme, gibi pek çok sorun için belirli türlerde oyuncaklarla, yapılandırılmış oyunlarla çocuklarına yardımcı olabilirler. Bu süreçte alanında uzman oyun terapistlerinden, psikologlardan destek alınabilir.

Görüldüğü üzere çocuklar hayata dair pek çok şeyi oyunlar aracılığıyla öğrenir. Bu yüzden çocuğunuzun her gün oyun oynamak için zaman ayırdığından emin olmalısınız. Çünkü çocuklar için oyun oynamak aslında gerçek yaşam için pratikler yapmaktır. Bu oyunların uzun süreler boyunca, çok güzel oyuncaklarla oynanması ya da yapılandırılmış oyunlar olması da gerekmiyor. Bazen geri çekilip kontrolü çocuğunuza bırakın ve olacakları seyredin.

KAYNAK

Ginsburg K.R., (2007). The importance of play in promoting healthy child development and maintaining strong parent-child bonds. American Academy Of Pediatrics 119(1), 182-191.

https://doi.org/10.1542/peds.2006-2697

DBE Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Bizi Arayın Terapistlerimiz